Academia Occitana

(Mas qui a tuat Loís Alibèrt ?)

Un simpatizant del Congrès permanent de la lenga occitana pren la pena de nos escriure per nos dire son desacòrd amb l’Academia occitana :

« Las causidas [de l’Academia occitana] son desparièras de las del CPLO: per exemple vosautres preferissètz "Academia", "Occitania", fòrma", lo CPLO "Acadèmia", "Occitània", "forma", etc. » 

Que siá mercejat per sa preciosa contribucion.

Es lo mot « preferissètz » que nos sembla particularament plan causit.

Al contrari de çò suggerit, los membres de l’Academia non an de preferéncias personalas, subjectivas e sentimentalas per la causida dels mots e de las fòrmas que prepausan dins lor diccionari. Lor sola preocupacion es la de la vertat. E aquò demanda una recèrca, de verificacions menimosas dins los tèxtes, los atlasses e mai que mai la paraula viva. Demanda tanben de temps : uèit ans per propausar la primièra trama - 30 448 mots (e un pauc mai a l’ora d’ara) amb una simpla traduccion en francés en rason de constrentas tecnicas - de son Diccionari general de la lenga occitana.

Mas çò qu’exprimís aqueste messatge, es que çò que nos sembla impossible a nosautres non o es per d’autres. E que fin finala, l’avenir de la lenga - sense téner compte de son istòria, de la literatura qu’a engendrada, nimai de son existéncia carnala - poiriá èsser per d’autres solament ligat al bon gost de qualques especialistas « autorizats ».

Tot aquò, o sabiam plan, mas çò esglasiant es que siá dit e assumit.

Rapelem que los occitanofòns « naturals » dison plan justament « academia » e « Occitania » e que fan la diferéncia entre la « fòrma » (en general) e la « forma » (formatge). Mas de visionaris an decidit que lo pòble aviá tòrt e que caliá cambiar tot aquò.

E un autre interlocutor, oralament : « - Mas perqué avètz causit -tor al lòc de -dor [conservator al lòc de *conservador] ? ». Lo problèma màger, après de decennis de farlabica oficializada (paulvalerianés, miralhenc…), es que los occitanofòns novelaris ignoren çò qu’es l’occitan vertadièr, la lenga reala de lor país. E pièger, que pòscan pensar que l’occitan es una lenga tan miserabla que se pòt bricolejar.

Vos vau contar l’istòria d’una desaviada.

Tot comencèt a Barcelona en 1935, mercés a l’ajuda de nòstres amics catalans. Vòli dire l’estudi scientific de nòstra lenga per permetre sa respelida definitiva. E puèi…

J. P.

(seguirà)