Academia Occitana

Ara que la mesa jos influéncia de la premsa occitana, La Setmana e Lo Jornalet -de l’ostracisme imbecil del primièr a la censura fosca del segond-, rend impossible tot debat sus la question essenciala de l’avenir de nòstra lenga, non nos demòra qu’a assabentar los occitanistas sus de projèctes qu’ignòran mas subisson pel biais d’organismes subvencionats e los esclairar tanben sus nòstras posicions.

Domergue Sumien nos prepausa una lenga esclatada en sèt estandards diferents, dont un, lo « lengadocian », seriá l’estandard de totes.

Sèm opausat a aqueste projècte qu’abotiriá a sèt « lengas d’òc », e destruïriá las varietats del dedins (als païses de Garròs, Bladèr o Manciet los darrièrs locutors tradicionals se deurián acarar d’un costat al bearnés vengut gascon estandard e de l’autre al lengadocian oriental vengut estandard general…). Dins aquela perspectiva, coma cada « dialècte » deuriá utilizar de sufixes « populars » per formar los mots sabents, al lòc d’un unic « ordinator », auriam doncas « ordenador » en lengadocian, « ordeader » en gascon, « ordenaor » en vivaroalpin…

A l’ora d’ara, non nos sembla possible de definir lo projècte dels Congrès permanent de la lenga occitana autrament que coma un forra-borra illustrat per sos lexics, mas coneissèm las posicions personalas de Patric Sauzet, president de la siá e virtuala « Comission linguistica ». Son las de D. Sumien limitadas al « lengadocian estandard », promulgat « occitan larg » : causida arbitrària de fòrmas orientalas e artificiala dels sufixes populars pels mots sabents.

Las proposicions de l’Acadèmia occitana son claras : dins la seguida quasi seculara del movement occitanista, defend la normalizacion grafica e lexicala de la lenga socializada en tot considerar que lo vocabulari sabent deu èsser comun a l’ensemble de las varietats (coma es lo cas del vocabulari semisabent : musica, calici, espaci, cementèri, elegir, servici…) ; prepausa, sus la basa de tres variacions leugièras (tipe nuèit; tipe nuèch; tipe chantar), un necessari occitan estandard (l’occitan de uèi) que tenga compte de l’ensemble de la lenga.

Un estandard de bon compréner per totes puèi que l’avètz legit.

J. P.