Academia Occitana

Un repais entre vesins a la campanha, al convit d’amics francimands. En mai de nosautres quatre, un coble d’Angleses, installats tanben, e un indigèna sol. Se parla de causas e d’autras. Lo vesin agricultor pren d’aires d’un qu’a començat a negociar la susor de sos aujòls e que coneis lo mond, e risca qualques mots d’anglés. L’òste francimand lo presenta coma un fièr caçaire. E quitament, dins sa joventut - i a prescripcion ara -, èra un pauc braconièr. Braconièr ! Tot l’interès de la taula se vira cap a el, un pauc moquet d’èsser remandat a sa rusticitat. Falsament complici, lanci lo mot sedon. Òc los sedons per préner los lapins. Mas el non sembla pas compréner e de tot biais non me gaita pas, parla a sa vesina per li donar de detalhs que non semblan li agradar. Ara non o fariá pas. Non. Era jove a l’epòca. L’anglesa es rassegurada. E mai que mai braconava los peisses al riu. Per las rasics. « Òc ! Ieu tanben ».  M’entosiasmi : « a la gaunha ! ». Explica que passava aital la man jos las rasics. « Òc, la gaunha », i torni, un pauc pesuc. E una palada de mai : « Quand èrem dròlles, se un arribava amb de bragas tròp cortas o regussadas, nos trufàvem : "Te’n vas a la gaunha ?" ». Mas el que non m’ausís totjorn pas, se fa dramatic : de còps, sense se’n mainar se podiá agantar una sèrp. Las gaunhas ? Degun non me demanda res, mas expliqui : « Coma lo peis, non es aisit d’agafar e que pòt lisar dins la man, lo cal préner per las gaunhas, i botar los dets e sarrar ». Fau lo gèst e preni lo braconièr repentit en testimòni. Mas non me vòl veire. Pensi que me sap dels sieus e que li fau vergonha.

Sèm passats a un autre subjècte. Cossí dins de vilatges del ròdol, tant de josieus foguèron protegits e salvats, d’enfants mai que mai. E se parla d’una personalitat celèbra de la cultura que demorèt aquí lo temps de la guèrra quand èra mainat. Se tròba que lo coneissi. Que lo vesi de quand en quand. E es Ceselha que planta lo clavèl : « Emai parla occitan ! ».

E son de crits unanimes d’admiracion.

J.P.