Academia Occitana

Sèm dins un acamp. Cadun ditz la siá. La lenga, la politica, cossí compréner, cossí far. La lenga tornar mai. Pausi lo problèma de la lenga de comunicacion, l’occitan comun, l’estandard. Coma volgatz. Los vejaires son diferents, apassionats. Cal respectar las fòrmas eretadas de la lenga. Es interessant de notar, sul plan linguistic, que l’occitan tanben a sa lenga de fusta. Lo respècte, doncas ! Puèi quand nos tornam cargar lo berret aprèp la minuta de silenci, risqui las questions : - Es qu’una lenga palanca fariá mai de dòl a l’occitan parlat que lo francés que ten aquel ròtle ? - Es que las lengas estangièras, que la màger part dels interlocutors parlan, non an pas a costat de la fòrma oficiala de fòrmas dialectalas. - Òc, mas non es parièr… Benlèu perque sèm de regionalistas e qu’avèm una idèa estreita de nòstra cultura : vin novèl e castanhada. I a la lenga de Dante, la lenga de Molière, la lenga de Cervantes,  la lenga dels trobadors…  Es vertat aquò : non podèm dire « las lengas dels trobadors », « los dialèctes dels trobadors », « los parlars dels trobadors » ! Aqueles an plaçada la barra pro naut. Per delà los sègles, se trufan de nosautres.

Pendent totes aqueles escambis, ai escotat mai que mai la lenga de cadun. Dos parlavan d’un biais « cultivat » lor « lenga eretada », lo roergat e lo foissenc. Los autres ? Un pauc çò que tenián de l’aujòl e del vilatge, un pauc çò qu’avián aprés d’un professor « respectuós » d’un autre parlar e que ne regalava sos escolans, e de tot çò que se pòt trapar dins las associacions, los jornals, la radio, la vida occitanista, los tractes, las gramaticas e diccionaris divèrses e contradictòris. Una mesclanha, de còps una mena de creòl del francés. Dramaticament, fauta d’un occitan comun aisit d’apréner, un estandard salvatge.

J.P.