Academia Occitana

Dins una entrevista de la militanta bretona Rozenn Millin, que « milita contra la disparicion de certanas lengas (sic) », la jornalista C. Fourest a mai que mai revelat la pensada prigonda d’una esquèrra plan pensanta, defensora oficiala dels dreits de l’òme. L’imposicion del francés en Bretanha, benlèu que son interlocutritz la percep comma « una fòrma d’assimilacion », mas plan segur que s’engana. E se non s’engana pas, val melhor la desqualificar tre lo començament de l’escambi amb un amalgama requist : Rozenn Millin dirigèt TV Breizh, la cadena « que ne somiava Patrick Le Lay ». Aquesta cadena es la « pròva, benlèu, que la Republica parla francés mas daissa del tot la plaça a l’expression d’un estacament cultural regional ». Vertat es que sa non-interdiccion marca un progrès al respècte de la Turquia de la bona epòca, quitament s’un ministre socialista (de l’interior !) se demanda en public s’a lo dreit de parlar catalan. L’entrevistaira que se vòl « avocat de la Republica » - una dignitat que remanda l’entrevistada dins un endacòm mai suspècte - emplega lo mot « armonizacion » per parlar de lengas qu’òm tua, quicòm de necessari per « participar amassa a la meteissa democracia ». La vertat es la messorga, un disiá. Reconeis una ierarquia entre las lengas e, necessàriament, sos locutors : avèm las « lengas regionalas », un univèrs folcloric çò sembla, puèi las lengas minoritàrias « oficialas » - « non es parièr » - e enfin las lengas tot cort. Mas se disiatz a aquela persona, en evocar una polemica recenta, que de civilizacions, n’i a de mai grandas que d’autras, seriá escandalizada. Del temps del « partit devòt », aurián dit una bèla anma o una anma bèla. La vertut vos disi.

J.P.